Việt Nam: Sau ‘‘đột quỵ’’, Nguyễn Phú Trọng càng ''độc đoán'' hơn ? Nguyễn Phú Trọng đột ngột trở lại chính trường ngày 14/05/2019, sau một tháng chữa bệnh. Sự trở lại của ông Trọng, ngay trước thềm hội nghị trung ương 10, đi kèm với một loạt vụ tấn công « quan chức » tham nhũng cấp cao khiến nhiều người đặt câu hỏi phải chăng chính quyền ông Trọng đang chuyển sang « đốt lò » dữ dội hơn. Theo nhà báo Phạm Chí Dũng, nếu như chủ trương chống tham nhũng quyết liệt của tổng bí thư – chủ tịch nước nhận được sự tán thưởng của một bộ phận dân chúng và giới chức chính quyền, thì với tình trạng « độc tôn thái quá », không khuyến khích dân chủ, không bảo vệ người dân chống tham nhũng của Nguyễn Phú Trọng, các chiến dịch chống tham nhũng của ông Trọng sẽ chỉ là « nửa vời », « mỵ dân ». « Lò » của người bệnh hậu đột quỵ làm sao đủ sức thiêu được « đầm lầy tham nhũng ». Và vì một lý do nào đó mà quyền lực của ông Trọng và phe cánh suy giảm, chẳng hạn như do lãnh đạo tối cao lâm vào một cơn bạo bệnh lần thứ hai, Việt Nam rất có thể rơi vào tình trạng « loạn đảng ». MỜI BẠN ĐỌC TIẾP: http://m.vi.rfi.fr/viet-nam/20190517-sau-dot-quy-nguyen-phu-trong-cang-doc-doan-hon

Mời quý vị theo dõi chương trình phát thanh RFI Tiếng Việt ngày 17/05/2019 phát trực tiếp trên Youtube tại địa chỉ: https://youtu.be/pbI7PsS0_6A

https://www.youtube.com/watch?v=ewSWAeI7Gx4

Đồng hóa Tân Cương, Trung Quốc nâng điểm tú tài   Để dập tắt tinh thần phản kháng của người Duy Ngô Nhĩ, chính quyền Bắc Kinh thi hành nhiều biện pháp khắc nghiệt đưa hàng triệu người Hán lên khai thác Tân Cương, bố trí hàng trăm ngàn công an, cảnh sát chống biểu tình và cách ly ít nhất một triệu người Hồi giáo. Biện pháp mới nhất của Bắc Kinh là khuyến khích hôn nhân giữa người Hán và Duy Ngô Nhĩ để đồng hóa dân bản địa : từ thưởng tiền đến nâng điểm con cái thi tú tài.   Từ 10 lên 20 điểm   Kể từ mùa thi tú tài năm 2019, tại Tân Cương, thí sinh có cha mẹ thuộc hai sắc tộc khác nhau sẽ được thêm điểm. Biện pháp này thực chất không phải vì tương lai của người thiểu số mà chính là một chiến thuật của Bắc Kinh đồng hóa người Duy Ngô Nhĩ, được AFP phân tích cặn kẽ qua bài « đồng hóa ở Tân Cương, Trung Quốc khuyến khích hôn nhân dị chủng ».   Trong 10 năm qua, nhiều vụ khủng bố đẫm máu diễn ra ở Tân Cương mà chính quyền Trung Quốc quy buộc cho người Duy Ngô Nhĩ, theo đạo Hồi, nói tiếng Thổ Nhĩ Kỳ. Quan hệ giữa dân bản địa và người Hán do vậy đôi khi khá căng thẳng.   Viện cớ chống bất ổn,Trung Quốc áp đặt nhiều biện pháp hà khắc tại Tân Cương. Trong ba năm trở lại đây, chính quyền Trung Quốc bị tố cáo xây những nhà tù khổng lồ, giam cầm ít nhất một triệu người trong số 10 triệu dân Duy Ngô Nhĩ.   Bắc Kinh gọi đây là những trường dạy nghề giúp công dân Hồi giáo không bị tuyên truyền theo cực đoan. Nhưng các nhân chứng, những người từng trải qua thời gian « học tập » cho biết đó là nhà tù trá hình với mục tiêu đồng hóa người Duy Ngô Nhĩ cũng như một số sắc tộc khác thành người Hán.   MỜI BẠN ĐỌC TIẾP : http://vi.rfi.fr/chau-a/20190517-dong-hoa-tan-cuong-trung-quoc-nang-diem-tu-tai

TRÍCH ĐIỂM BÁO PHÁP NGÀY 17/05/2019   Venezuela, Iran, Hoa Vi... : Hoa Kỳ « tả xung hữu đột »   Cuộc đối đầu với Iran, Sự can dự vào khủng hoảng chính trị Venezuela, Cuộc thương chiến với Trung Quốc liên quan đến số phận của Hoa Vi… Các bài viết trên các nhật báo lớn của Pháp số ra ngày 17/05/2019 mang đến cho độc giả hình ảnh một nước Mỹ thời Donald Trump đang « tả xung hữu đột » trên nhiều mặt trận.   Ván cờ Venezuela : Hoa Kỳ ở thế bí ?   Thương chiến Mỹ - Trung đang hồi « bất phân thắng bại », nhưng hiện tại lợi thế nghiêng về phía Hoa Kỳ. Mặt trận Trung Đông căng thẳng leo thang rủi ro Hoa Kỳ gánh lấy thiệt hại không phải là nhỏ. Nhưng riêng tại bàn cờ Venezuela, rõ ràng « Hoa Kỳ đã rơi vào bế tắc », xã luận của Le Monde khẳng định.   « Bế tắc » là vì chính quyền Donald Trump, đặc biệt là ông John Bolton, cố vấn an ninh quốc gia đã sai lầm khi xem thường đối thủ Nicolas Maduro. Ông đánh giá thấp khả năng kháng cự của vị tổng thống bị nhiều nước phản đối. Sai lầm đó thể hiện rõ qua biến cố ngày 30/04/2019.   Lời kêu gọi nổi dậy, thực hiện « Cuộc phản công cuối cùng » của lãnh đạo đối lập Juan Guaido đã bị thất bại. Điều mỉa mai là ông Guaido – tổng thống tự phong của Venezuela – được hơn 50 nước trên thế giới, trong đó có Mỹ và nhiều nước châu Âu công nhận tính chính đáng.   Những ai hứa hẹn bỏ rơi Nicolas Maduro mà ông Juan Guaido ngây thơ tin tưởng đã đổi ý vào giờ chót và quân đội thì vẫn trung thành với chế độ Maduro. Trong khi đó, gương mặt đối lập Leopoldo Lopez, được một số binh sĩ đào ngũ cứu thoát thì vội vã chạy vào đại sứ quán Tây Ban Nha xin tị nạn.   Ngày hôm sau, Maduro diễu hành cùng với quân đội trên đường phố, để rồi sau đó vài ngày cho bắt giam cánh tay đắc lực của Juan Guaido, phó chủ tịch Quốc Hội Edgar Zambrano.   Nói tóm lại, Maduro vẫn « bình chân như vại ». Còn John Bolton, vị cố vấn hiếu chiến của tổng thống Mỹ thì « như điên như dại », đã lần lượt đăng tên những nhân vật của chế độ Maduro từng có kế hoạch đào tẩu trên mạng Twitter. Ông còn khẳng định bản thân tổng thống Maduro đã có ý định chạy trốn sang Cuba trước khi được Nga thuyết phục ở lại.   MỜI BẠN ĐỌC TIẾP : http://vi.rfi.fr/chau-a/20190517-venezuela-iran-va-hoa-vi-hoa-ky-ta-xung-huu-dot

Donald Trump muốn ưu tiên cho người nhập cư có trình độ cao   Hôm qua 16/05/2019 tổng thống Mỹ đã trình bày kế hoạch cải cách chế độ nhập cư nhằm bảo đảm an ninh biên giới, siết chặt quy chế tị nạn, và đặc biệt ưu tiên cho người nhập cư có năng lực thay vì đoàn tụ gia đình. Tuy nhiên dự luật này khó có cơ may được Quốc Hội thông qua.   Từ Washington, thông tín viên Anne Corpet cho biết thêm chi tiết :   « Ông Donald Trump tuyên bố : Người Mỹ có thể hoàn toàn tin tưởng, với kế hoạch này an ninh biên giới sẽ được bảo đảm. Đây là lời hứa thường xuyên của tổng thống, và ông cũng muốn cải cách toàn bộ quy chế nhập cư hợp pháp, để ưu tiên cho những người lao động có tay nghề cao.   Tổng thống Mỹ nói tiếp : Với các quy định phi lý hiện nay, chúng ta không thể dành ưu tiên cho một bác sĩ, một nhà nghiên cứu hay các sinh viên giỏi nhất. Chúng ta phân biệt đối xử đối với các thiên tài, chúng ta phân biệt đối xử với những người lỗi lạc nhất. Tình trạng này sẽ không còn nữa khi dự luật được thông qua, và hy vọng sẽ được bỏ phiếu một cách nhanh chóng nhất.   Nhưng ông Trump cũng biết rằng một dự luật như thế khó có cơ hội được Quốc Hội đồng ý, đặc biệt là Hạ Viện đang do đối lập nắm giữ.   Donald Trump khẳng định : Nếu vì lý do này hay lý do khác mà chúng ta không thuyết phục được phe Dân Chủ thông qua dự luật dành ưu tiên cho người có năng lực và bảo đảm an ninh cao độ, chúng ta sẽ thực hiện ngay lập tức sau bầu cử một khi chúng ta chiếm lại được Hạ Viện, duy trì Thượng Viện, và tất nhiên là chức tổng thống ».   Nhập cư vốn là đề tài chính trong chiến dịch tranh cử của ông Donald Trump hồi năm 2016, và tiếp tục là chủ đề quan trọng trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 ».   http://vi.rfi.fr/quoc-te/20190517-donald-trump-muon-uu-tien-cho-nguoi-nhap-cu-co-trinh-do-cao

Căng thẳng Mỹ-Trung : Bắc Kinh khẳng định « kiểm soát » được tác động Cho dù mọi chỉ số trong tháng Tư phản ánh tình trạng kinh tế Trung Quốc bị chiến tranh thương mại tác động tiêu cực, một cơ quan Nhà nước tuyên bố trấn an : « Các tác hại này còn ở trong tầm kiểm soát ». Theo Reuters, trong cuộc họp báo tại Bắc Kinh ngày 17/05/2019, Ủy ban quốc gia phát triển và cải cách CNDR của Trung Quốc cho biết trong tháng Tư hoạt động kinh tế bị chậm lại hơn mức dự đóan. Sản xuất công nghiệp và buôn bán lẻ đều sụt giảm cần phải được Nhà nước can thiệp hỗ trợ. Ủy ban đề nghị những biện pháp đối phó để « duy trì sinh hoạt kinh tế trong biên độ kiểm soát được ». Một chuyên gia kinh tế được báo Tài Kinh trích dẫn cũng khuyến cáo chính phủ Trung Quốc phải « can thiệp mạnh » để ổn định tình hình cho dù tăng trưởng « chưa rơi xuống đáy vực ». MỜI BẠN ĐỌC TIẾP: http://m.vi.rfi.fr/chau-a/20190517-cang-thang-my-trung-bac-kinh-khang-dinh-kiem-soat-tac-dong

Na Uy xác nhận vai trò hòa giải giữa chính quyền và đối lập Venezuela Chính quyền Na Uy hôm nay 17/05/2019 xác nhận đang làm trung gian hòa giải giữa các đại diện chính quyền và phe đối lập Venezuela, nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng chính trị kéo dài từ bốn tháng qua. Thông cáo của bộ Ngoại Giao Na Uy xác nhận : « Đã có những cuộc tiếp xúc sơ bộ» với từng phe đại diện cho những nhân tố chính ở Venezuela, « trong khuôn khổ giai đoạn thăm dò, nhằm đóng góp vào việc tìm kiếm một giải pháp ». Một trong những nguồn tin được Reuters trích dẫn cũng nói rằng mỗi bên đều trao đổi riêng với các nhà ngoại giao Na Uy. MỜI BẠN ĐỌC TIẾP: http://m.vi.rfi.fr/quoc-te/20190517-na-uy-xac-nhan-vai-tro-hoa-giai-giua-chinh-quyen-va-doi-lap-venezuela

Tác giả kim tự tháp bằng kính ở bảo tàng Louvre qua đời ở tuổi 102 Kiến trúc sư Mỹ gốc Hoa Bối Duật Minh (Ieoh Ming Pei), tác giả kim tự tháp bằng kính nổi tiếng ở Viện bảo tàng Louvre đã qua đời hôm qua 16/05/2019 tại New York, thọ 102 tuổi. Được tặng giải thưởng Pritzker, được coi là giải Nobel của ngành kiến trúc vào năm 1983, ông Bối Duật Minh thường kết hợp giữa cổ điển và hiện đại một cách độc đáo. Theo thông tín viên Stéphane Lagarde ở Bắc Kinh, đó là do ảnh hưởng từ thời niên thiếu ở Trung Quốc : « Kiến trúc sư Bối Duật Minh chỉ để lại có ba công trình ở quê hương, đó là Viện bảo tàng Tô Châu (Suzhou), trụ sở ngân hàng trung ương Trung Quốc, và khách sạn Công viên Hương Sơn ở Bắc Kinh. Tuy nhiên chính ở quê nhà mà ông có được nguồn cảm hứng, theo lời kể của ông lúc cuối đời, và đặc biệt là thời thơ ấu ở Quảng Châu rồi Thượng Hải, nơi cha ông tìm được việc làm trong ngành tài chính. Cậu bé Minh lúc đó được 10 tuổi. Trên đường đến trường, cậu học trò ngước nhìn một tòa nhà lớn màu nâu đang được xây dựng, đó là khách sạn Quốc Tế tương lai của Thượng Hải. Hai mươi bốn tầng lầu và chiếc nóc hình kim tự tháp của công trình này theo đuổi cậu cả trong giờ chơi và các cuộc chuyện trò trong gia đình. Cậu quyết định trở thành kiến trúc sư, người đầu tiên trong một gia đình làm giàu bằng đông y ở Tô Châu chọn nghề này. Thành phố Tô Châu được coi là Venise phương Đông với những công viên đá nổi tiếng, nơi mà mỗi mùa hè Bối Duật Minh đều đến đây, ở nhà của người ông. Từ thời niên thiếu với chiếc đầu gối nhiều lần trầy xước vì những hòn non bộ, nhảy qua những chiếc cầu nho nhỏ trên kênh, Bối Duật Minh vẫn giữ được những hình ảnh in sâu trong óc về kiến trúc cổ Trung Hoa cộng với một Thượng Hải hiện đại. Dưới những tấm ảnh được công bố hôm nay trên tài khoản Vi Bác của Viện bảo tàng Tô Châu, mà nhà kiến trúc vẫn coi là « con gái nhỏ » của ông, là câu nói được cho là của người sáng tạo tài tình ra kim tự tháp Louvre : « Tôi vẫn là người Hoa 100% ». http://m.vi.rfi.fr/chau-a/20190517-tac-gia-kim-tu-thap-bang-kinh-o-bao-tang-louvre-qua-doi-o-tuoi-102

Thương mại : Donald Trump hoãn chiến với các đồng minh   Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 17/05/2019 đã hoãn lại việc tăng thuế vào mặt hàng xe hơi của Liên Hiệp Châu Âu và Nhật Bản trong vòng sáu tháng, để thương lượng về một hiệp ước thương mại trong lãnh vực này. Ngay sau đó Liên Hiệp Châu Âu cho biết sẵn sàng đàm phán với Washington.   Đang trong chiến tranh thương mại gay gắt với Trung Quốc, Donald Trump không chỉ tỏ hòa hoãn với đồng minh châu Âu và Nhật, mà cả với các nước láng giềng Bắc Mỹ. Ông loan báo hủy bỏ thuế hải quan đánh vào thép, nhôm của Canada và Mêhicô, mở đường cho việc phê chuẩn hiệp định tự do mậu dịch giữa ba nước.   Từ Washington, thông tín viên Anne Corpet cho biết thêm chi tiết :   Tổng thống Mỹ tuyên bố : « Tôi hân hạnh loan báo là chúng ta vừa đạt được một thỏa thuận với Canada và Mêhicô, chúng ta sẽ bán được sản phẩm vào các nước này mà không bị áp thuế ».   Thuế hải quan đánh vào thép và nhôm là trở ngại chính trong việc thực hiện hiệp ước mậu dịch (AEUMC) được ký vào mùa thu năm ngoái giữa Hoa Kỳ, Canada và Mêhicô. Ottawa đòi hỏi phải hủy bỏ, và tại Washington, phe Dân Chủ đã cảnh báo là sẽ từ chối thông qua nếu sắc thuế này vẫn được duy trì.   heo văn bản chung cuộc, phía Mỹ đạt được cam kết là chỉ có nhôm, thép do các nước láng giềng sản xuất mới được nhập vào lãnh thổ Hoa Kỳ, Mêhicô và Canada không thể xuất qua Mỹ những mặt hàng kim loại từ một nước thứ ba. Ông Donald Trump đã tăng thuế đánh vào thép lên 25%, và nhôm 10% để gây áp lực lên quá trình đàm phán, nhưng cho đến nay vẫn từ chối hủy bỏ. Canada đã có biện pháp trả đũa.   Tất cả các sắc thuế trên sẽ được dỡ bỏ trong hai ngày tới : hiệp định thương mại sẽ được Quốc Hội của ba nước thông qua. Đây cũng là hồi kết của cuộc chiến thương mại do ông Trump gây ra với hai nước láng giềng, và Bắc Mỹ lại trở thành một khu vực tự do mậu dịch như trước đây.   http://vi.rfi.fr/quoc-te/20190518-thuong-mai-donald-trump-hoan-chien-voi-cac-dong-minh

Washington quyết định bán tên lửa cho Seoul và Tokyo   Ngày 17/05/2019, Hoa Kỳ đã thông quan dự án bán tên lửa phòng không cho Hàn Quốc và Nhật Bản. Quyết định này được đưa ra vào thời điểm tình hình bán đảo Triều Tiên căng thẳng trở lại sau loạt thử tên lửa của chính quyền Bình Nhưỡng.   Bộ Ngoại Giao Mỹ trong một thông cáo nêu rõ, ngoài 94 tên lửa loại SM-2 Block IIIB, trang bị cho tầu chiến, Washington còn cung cấp cho Seoul 12 hệ thống chỉ dẫn, đào tạo và thiết bị hỗ trợ cần thiết cho việc sử dụng với tổng trị giá 313,9 triệu đô la.   Washington còn bật đèn xanh cho việc giao 160 tên lửa phòng không AMRAAM và một hệ thống hướng dẫn cho Tokyo, trị giá khoảng 317 triệu đô la.   Thông cáo của bộ Ngoại giao Mỹ khẳng định các thương vụ này « sẽ không ảnh hưởng gì đến thế cân bằng tương quan lực lượng » trong khu vực. AFP lưu ý là Quốc Hội Mỹ có thời hạn một tháng để phản đối các quyết định này.   Thông báo này của Hoa Kỳ được đưa ra vào thời điểm Bắc Triều Tiên lại tiến hành hai vụ thử tên lửa liên tiếp chỉ trong vòng có một tuần, sau hơn một năm rưỡi gián đoạn và nhất là sau thất bại thượng đỉnh Trump – Kim lần thứ hai tại Hà Nội hồi tháng Hai năm nay.   MỜI BẠN XEM TIẾP : http://vi.rfi.fr/quoc-te/20190518-washington-thoa-thuan-ban-ten-lua-cho-seoul-va-tokyo

Washington có thể giảm bớt một số quy định cấm với Hoa Vi   Sau khi đưa Hoa Vi vào « danh sách đen », bộ Thương Mại Mỹ ngày 17/05/2019 thông báo có thể giảm nhẹ một số hạn chế nhất định đối với tập đoàn công nghệ viễn thông Hoa Vi.   Phát ngôn viên bộ Thương Mại giải thích cơ quan này có thể sẽ cấp một giấy phép chung tạm thời nhằm ngăn chận « sự gián đoạn các hoạt động và trang bị linh kiện hiện có cho mạng internet ». Giấy phép này có thời hạn trong vòng 90 ngày và sẽ được công bố trên Công Báo của chính phủ.   Theo đó, tập đoàn viễn thông Trung Quốc vẫn được phép mua các sản phẩm của Mỹ để cho những doanh nghiệp hay cá nhân nào trang bị các thiết bị của Hoa Vi có đủ thời gian duy trì khả năng vận hành mạng lưới của họ cũng như là các trang thiết bị viễn thông.   Tuy nhiên, tập đoàn công nghệ hàng đầu của Trung Quốc sẽ không được phép mua các thiết bị và linh kiện điện tử của Mỹ để sản xuất các dòng sản phẩm mới.   MỜI BẠN ĐỌC TIẾP : http://vi.rfi.fr/quoc-te/20190518-washington-co-the-giam-bot-mot-so-quy-dinh-cam-voi-hoa-vi

Trong giây lát mời quý vị đến với chương trình phát thanh RFI Tiếng Việt ngày 18/05/2019, được phát trực tiếp trên Youtube. Chương trình bắt đầu lúc 15 giờ, giờ Paris, tức vào lúc 20 giờ tại Việt Nam, tại địa chỉ: https://youtu.be/13BkMNlLMP8

Phó thủ tướng Áo từ chức vì sập bẫy đòi hối lộ   Gần đến ngày bầu cử châu Âu, phe cực hữu Áo đang trong tâm bão : một video cho thấy thủ lãnh đảng FPÖ - đang giữ chức phó thủ tướng Áo - bàn bạc với một phụ nữ được cho là cháu một nhà tài phiệt Nga, về việc tài trợ cho đảng để đối lấy các dự án công. Hai tờ báo lớn của Đức là Der Spiegel và Süddeutsche Zeitung tối qua 17/05/2019 công bố video trên, nhận được từ một nguồn giấu tên. Kết quả là 1 ngày sau, ông phó thủ tướng Heinz-Christian Strache đã phải từ chức.   Xì-căng-đan cực lớn này gây rúng động cả nước Áo, đang do liên minh giữa đảng bảo thủ ÖVP và đảng cực hữu FPÖ lãnh đạo từ năm 2017. Thông tín viên Isaure Hiace tường trình từ Vienna : http://vi.rfi.fr/quoc-te/20190518-pho-thu-tuong-ao-sap-bay-cuc-huu-trong-tam-bao

https://www.youtube.com/watch?v=vebz0Cp1rpo

Làm gián điệp cho Trung Quốc, cựu nhân viên CIA lĩnh án 20 năm tù   Một cựu nhân viên CIA hôm 17/05/2019 đã bị kết án 20 năm tù giam vì làm gián điệp cho Bắc Kinh. Theo tư pháp Mỹ, vụ này chứng tỏ một xu hướng « đáng báo động » trong giới tình báo, trước sự mua chuộc của Trung Quốc.   Ông Kevin Mallory, 62 tuổi, nhìn nhận đã bán « các tin tức quốc phòng » với giá 25.000 đô la cho một gián điệp Trung Quốc, khi đến Thượng Hải vào tháng Ba và tháng Tư năm 2017.   Nói thành thạo tiếng quan thoại, Mallory đã phục vụ trong lục quân rồi chuyển sang cơ quan an ninh của bộ Ngoại Giao Mỹ, sau đó trở thành nhân viên chìm của CIA. Cho đến năm 2012, ông ta vẫn xem được các tin tức được xếp loại « tuyệt mật », tại Trung Quốc, Đài Loan, Irak và Washington.   Cho đến nay, đã có nhiều nhân viên tình báo Mỹ đã bị bắt hoặc truy tố vì làm gián điệp cho Trung Quốc. Thứ trưởng Tư Pháp Hoa Kỳ John Demers khẳng định : « Vụ Mallory nằm trong xu hướng đáng báo động : các cựu nhân viên tình báo Mỹ là mục tiêu của Trung Quốc, họ đã phản bội tổ quốc và các đồng nghiệp ».   MỜI BẠN ĐỌC TIẾP : http://vi.rfi.fr/quoc-te/20190518-mot-cuu-nhan-vien-cia-lanh-20-nam-tu-vi-lam-gian-diep-cho-trung-quoc

Quân đội Iran đe dọa đánh chìm chiến hạm Mỹ, gây thêm căng thẳng   Quân đội Iran có thể đánh chìm các chiến hạm Mỹ một cách dễ dàng. Đại diện Vệ binh Cộng hòa Iran hôm 17/05/2019 cảnh báo như trên, gây thêm căng thẳng trong lúc Teheran kêu gọi Bắc Kinh và Matxcơva « có những hành động cụ thể » để cứu vãn hiệp định hạt nhân Iran, trước tình hình « rất nguy hiểm » tại vùng Vịnh.   Ông Mohammad Saleh Jokar, viên chức Vệ binh Cộng hòa tuyên bố trước Quốc Hội Iran : « Ngay cả các hỏa tiễn tầm ngắn của chúng ta cũng có thể đánh vào các chiến hạm Mỹ ở Vịnh Ba Tư. Mỹ không có khả năng tài chính để tiến hành một cuộc chiến tranh mới ». Còn tướng Abdolrahim Moussavi, tổng tham mưu trưởng quân đội Iran khẳng định : « Nếu kẻ thù tính toán nhầm hoặc phạm phải sai lầm chiến lược, thì họ sẽ phải hối tiếc ». MỜI BẠN ĐỌC TIẾP : http://vi.rfi.fr/quoc-te/20190518-quan-doi-iran-de-doa-danh-chim-chien-ham-my-gay-them-cang-thang

Không quân Nga - Syria tấn công dữ dội quân thánh chiến   Hôm qua, 16/05/2019, chiến sự tiếp tục bùng lên dữ dội ở mặt trận tây bắc Syria khi không quân Syria và Nga liên tục các đợt không kích vào những cứ điểm của lực lượng thánh chiến. Tổ chức bảo vệ nhân quyền tại Syria ghi nhận đây là « ngày khốc liệt nhất » kể từ khi quân đội chính phủ Damas mở chiến dịch tấn công quân nổi dậy hôm 30/04 vừa qua.   Thông tín viên Paul Khalifeh tại Beyrouth tường trình :   Tổ chức Đài quan sát Nhân quyền Syria thống kê được khoảng sáu chục vụ oanh kích, không kể hàng chục thùng thuốc nổ do trực thăng rải xuống các vùng chiến địa cùng hàng chục đạn pháo, rốc-két bắn hai bên bắn qua lại.   Mặc dù tung hỏa lực mạnh, nhưng ngày hôm qua (17/05) quân đội Syria cũng không tiến được đáng kể sau khi đã chiếm được khoảng hai chục cứ điểm trong hai tuần qua. Quân thuộc nhánh al-Qaida cũ và các nhóm thánh chiến khác đã được tăng viện mạnh nhằm cố ngăn chặn đà tiến của quân đội chính phủ Syria.   Các trận chiến giờ diễn ra chỉ cách 2 km với vị trí của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ, nơi được gọi là vùng phi quân sự. Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ giữ 12 chốt quan sát, dường như không vội rút ra. Trái lại, họ còn điều quân tăng cường cho các chốt với ý đồ răn đe quân đội Syria tiếp tục tấn công.   http://vi.rfi.fr/quoc-te/20190518-syria-khong-quan-nga-syria-tan-cong-du-doi-cac-nhom-thanh-chien

TRÍCH ĐIỂM TUẦN BÁO PHÁP NGÀY 18/05/2019 Trung Quốc và Hoa Kỳ lao vào một cuộc chiến tranh lạnh kiểu mới Cuộc đọ sức thương mại Mỹ - Trung đột ngột trở nên gay gắt dĩ nhiên đã được các tuần báo hết sức chú ý. Tuần báo Anh The Economist số ghi ngày 18/05/2019 mở hồ sơ đặc biệt về cuộc tranh chấp này với hàng tựa ở trang bìa « Trung Quốc đấu với Mỹ : Một cuộc chiến tranh lạnh kiểu mới - China vs America: A new kind of cold war ». Phải nói là hồ sơ đặc biệt của The Economist rất súc tích, bao gồm 9 bài phân tích và mở đầu bằng một bài xã luận trong đó tuần báo Anh cho rằng vấn đề là làm thế nào để quản lý sự cạnh tranh ngày càng gay gắt giữa Hoa Kỳ và một Trung Quốc đang trỗi dậy. Tờ báo giải thích : thương mại chỉ là một phần trong các vấn đề tranh chấp giữa hai cường quốc, trải rộng từ các linh kiện bán dẫn cho đến tàu ngầm, từ các bộ phim bom tấn cho đến thám hiểm mặt trăng. Trước đây, hai siêu cường đã tìm kiếm một hình thức giao dịch cả hai bên cùng có lợi, nhưng ngày nay, tình hình đã trở thành « tôi thắng thì anh phải thua ». Nói cách khác, hoặc là Trung Quốc bị đánh quỵ và sẽ phải tuân theo trật tự của Mỹ; hoặc là Mỹ phải khiêm tốn rút lui ra khỏi khu vực phía tây Thái Bình Dương. Có thể nói đây là một kiểu chiến tranh lạnh mới, trong đó hầu như sẽ không có kẻ chiến thắng. Trong thời gian gần đây, theo tuần báo Anh, quan hệ giữa hai siêu cường đã trở nên tồi tệ. Mỹ phàn nàn rằng Trung Quốc đang vươn lên vị trí hàng đầu bằng cách gian lận, đánh cắp công nghệ, cũng như bằng cách phô trương sức mạnh ở Biển Đông hay bắt nạt các nền dân chủ như Canada và Thụy Điển. Trung Quốc bị cáo buộc là mối đe dọa cho hòa bình thế giới. Về phần Trung Quốc, nước này đang bị kẹt giữa giấc mơ giành lại vị trí xứng đáng ở châu Á và nỗi lo sợ rằng nước Mỹ, vì mệt mỏi và ghen tị, không thể chấp nhận đà đi xuống của chính mình, sẽ ngăn chặn sự trỗi dậy của Trung Quốc. MỜI BẠN ĐỌC TIẾP: http://m.vi.rfi.fr/chau-a/20190518-trung-quoc-hoa-ky-chien-tranh-lanh-kieu-moi

Cannes 2019 : « Dolor y gloria », bộ phim tự thuật của Almodovar Đã năm lần tranh giải nhưng chưa bao giờ giành được Cành cọ vàng, năm nay, Pedro Almodovar, 70 tuổi, một trong những đạo diễn lớn của Tây Ban Nha, thử vận may lần thứ sáu với bộ phim « Dolor y gloria » ( Đau khổ và Vinh quang ), vừa được trình chiếu tại Liên hoan Cannes hôm qua, 17/05/2019. MỜI BẠN ĐỌC TIẾP: http://m.vi.rfi.fr/phap/20190518-cannes-2019-dolor-y-gloria-bo-phim-tu-thuat-almodovar

Bầu cử Ấn Độ : Tín đồ Hồi giáo e ngại đảng Quốc gia BJP tái đắc cử   Chủ nhật 19/05/2019 là ngày kết thúc bầu cử tại Ấn Độ. Vòng thứ bảy, cũng là vòng bỏ phiếu cuối cùng sau gần một tháng để bầu lại Quốc Hội lập pháp. An ninh quốc gia và phát huy Ấn Độ giáo là hai chủ đề chính trong chương trình hành động của đảng thiên hữu Quốc gia BJP. Theo thăm dò công luận, thủ tướng Modi có nhiều xác suất được tái tín nhiệm thêm một nhiệm kỳ. Điều này gây lo ngại cho cộng đồng Hồi giáo.   Từ Ghaziabad, thông tín viên Sébastien Farci giải thích qua bài phóng sự:   Một chiếc bàn con, vài món đồ nghề dưới chiếc dù che ánh mặt trời gay gắt, Saleem Udin có một quán làm chìa khóa tại chợ Ghaziabad, một thành phố ở ngoại ô New Delhi và cũng là một chiếc nôi của đảng BJP . Người tín đồ Hồi giáo 52 tuổi cảm thấy quan hệ giữa ông với người Ấn càng ngày càng xấu đi dưới chính phủ dân tộc chủ nghĩa thiên vị Ấn Độ giáo.   Ông nói: « Gần đây, một khách hàng gọi tôi tới nhà gắn ổ khóa. Thế nhưng ông ta yêu cầu tôi bỏ chiếc mũ chỏm đạo Hồi bởi vì bà nội của ông dị ứng với biểu tượng này. Tôi trả lời là không được. Hôm nay đòi bỏ mũ, ngày kia đòi cạo râu hàm. Sau đó đến cái gì nữa ? Từ năm năm nay, hình thức kỳ thị người đạo Hồi đã gia tăng ».   MỜI BẠN ĐỌC TIẾP : http://vi.rfi.fr/chau-a/20190519-bau-cu-an-do-tin-do-hoi-giao-e-ngai-dang-quoc-gia-bjp-tai-dac-cu

Áo : Liên minh cầm quyền tan rã, bầu Quốc Hội trước thời hạn   Trong bối cảnh vài ngày nữa là đến kỳ bầu cử Nghị Viện Châu Âu, liên minh cầm quyền nước Áo gồm đảng cánh hữu và cực hữu đã tan rã : tối qua 18/05/2019 thủ tướng Sebastian Kurz loan báo sẽ tổ chức bầu cử Quốc Hội trước thời hạn. Đây là quyết định được mọi người chờ đợi, sau khi phó thủ tướng đồng thời là thủ lãnh đảng cực hữu FPÖ phải từ chức do một video quay lén cho thấy sự hối mại quyền thế.   Thông tín viên Isaure Hiace tại Vienna cho biết thêm chi tiết :   « Sau một ngày dồn dập xảy ra nhiều sự kiện, thủ tướng bảo thủ đã loan báo việc tổ chức bầu cử Quốc Hội trước thời hạn, chấm dứt liên minh cầm quyền từ một năm rưỡi qua.   Thủ tướng Sebastian Kurz tuyên bố : « Có lẽ quý vị đã quan sát thấy là trong hai năm qua tôi đã phải chấp nhận nhiều điều. Nhưng sau khi video được tung ra mới đây, tôi phải lấy danh dự mà nói rằng : thế là đã quá đủ ! Tôi kêu gọi tất cả những người dân Áo hài lòng với đường lối mà chúng tôi đã tiến hành trong thời gian qua hãy ủng hộ chúng tôi trong cuộc bầu cử ».   Đó cũng là thông tin mà hàng ngàn người biểu tình tập họp trước Dinh Thủ tướng, cũng như phe đối lập, mong muốn. Theo bà Pamela Rendi-Wagner, thủ lãnh đảng Dân chủ Xã hội, ông Sebastian Kurz phải chịu trách nhiệm về cuộc khủng hoảng này, vì chính ông đã chọn lựa việc lãnh đạo đất nước với đảng FPÖ.   Đảng cực hữu nay đã yếu đi : ông Heinz-Christian Strache, người đứng đầu đảng này từ năm 2005 đã phải từ chức, do một video trong đó người ta thấy ông đề nghị giao các dự án công cho một người tự xưng là cháu gái một tài phiệt Nga, để đổi lấy tài trợ. Cuộc bầu cử Nghị Viện Châu Âu vào tuần tới sẽ là một thử thách đầu tiên ».   MỜI BẠN ĐỌC TIẾP : http://vi.rfi.fr/quoc-te/20190519-ao-lien-minh-cam-quyen-tan-ra-bau-quoc-hoi-truoc-thoi-han

Trong giây lát mời quý vị đến với chương trình phát thanh RFI Tiếng Việt ngày 19/05/2019. Chương trình được phát trực tiếp trên Youtube vào lúc 15 giờ, giờ Paris, tức 20 giờ tại Việt Nam, tại địa chỉ: https://youtu.be/EfcSiATCNqo

Ba Lan : Phe ủng hộ Liên Hiệp Châu Âu tuần hành   Chỉ còn tám ngày nữa là đến ngày bầu cử Nghị Viện Châu Âu, đối lập Ba Lan biểu dương lực lượng chống phe dân túy. Hôm qua, 18/05/2019, khoảng 45.000 người, theo ban tổ chức, đã tập hợp về thủ đô Vacxava tuần hành ủng hộ Liên Hiệp Châu Âu. Chủ tịch Hội đồng Châu Âu, Donald Tusk đồng hành với giới trẻ, ủng hộ lời kêu gọi dồn phiếu cho đối lập để cản đường phe bảo thủ.   Từ thủ đô Ba Lan, thông tín viên Thomas Giraudeau tường thuật :   « Cuộc tuần hành được tổ chức theo lời kêu gọi của Liên minh Châu Âu. Đối với Tomek, liên minh năm đảng đối lập này là không thể thiếu để chống lại phe bảo thủ Quyền và Công Lý (PiS) đang cầm quyền tại Ba Lan.   Anh nói : Tôi ở đây để ủng hộ những người đại diện đúng đắn cho Nghị viện Châu Âu, sao cho các ứng viên của Liên minh đối lập này đều được trúng cử. Chúng tôi phải khẳng định là chúng tôi muốn ở lại với châu Âu và chống lại các phong trào dân túy, những người đặt quyền lợi Ba Lan lên trên quyền lợi chung.   Liên minh nhắc đến mối nguy Polexit (Ba Lan ra đi), nếu như đảng bảo thủ PiS đang có xung khắc với Bruxelles giành được chiến thắng trong kỳ bầu cử châu Âu này rồi tiếp đến là bầu lập pháp.   Cô Katarzyna nhận định : Nếu như tình trạng này cứ tiếp tục, chúng tôi có nguy cơ bị tách rời, bị gạt ra khỏi Liên Hiệp. Tất cả những gì đang diễn ra ở Ba Lan, các quyết định của chính phủ dẫn chúng tôi đi đến việc bị khai trừ ra khỏi Liên Hiệp Châu Âu.   Ba Lan bị gạt sang một bên, làm thành viên hạng hai ngay trong lòng Liên Hiệp cũng là những gì Marta lo âu. Cô sinh viên Ba Lan này cho biết sẵn sàng làm mọi thứ để ngăn chận đảng bảo thủ PiS chiến thắng.   Cô cho biết cô có nhiều bạn bè theo học đại học Vacxava cũng đến từ Lodz như cô, rất xa với thủ đô. Nhưng nếu có ai nói với cô rằng họ không thể tham gia cuộc bỏ phiếu này bởi vì họ ở xa Lodz, thì cô sinh viên này cho biết sẵn sàng chở họ bằng xe hơi về tận nơi bỏ phiếu ở quê nhà. »   http://vi.rfi.fr/quoc-te/20190519-ba-lan-phe-ung-ho-lien-hiep-chau-au-tuan-hanh

Eurovision : Hà Lan đăng quang với Duncan Laurence   Giai điệu ballad pop-rock du dương, nhạc phẩm « Arcade » đã đưa ca sĩ trẻ người Hà Lan, Duncan Laurence 25 tuổi lên đài vinh quang trong đêm chung kết Eurovision lần thứ 64 diễn ra ngày hôm qua 18/05/2019 tại Tel Aviv, thủ đô Israel. MỜI BẠN ĐỌC TIẾP: http://vi.rfi.fr/quoc-te/20190519-eurovision-ha-lan-dang-quang-voi-duncan-laurence

Biển Đông : Malaysia chống chiến thuật « chia rẽ Đông Nam Á » của Trung Quốc   Sau Philippines, Malaysia là mục tiêu thứ hai của Trung Quốc trong chiến thuật bẻ gãy từng thành viên Đông Nam Á để thống trị Biển Đông. Nhưng Mahathir không phải là Duterte. Theo South China Morning Post hôm 18/05/2019, Kuala Lumpur từ chối đàm phán song phương với Bắc Kinh.   Phát biểu trên đài phát thanh độc lập Malaysia BFM 89.9 hồi đầu tuần, Ngoại trưởng Saifuddin Abdulla cho biết sẽ không có chuyện đàm phán song phương với Trung Quốc. Theo ông, xung khắc chủ quyền tại Biển Đông cần phải được giải quyết trong khuôn khổ đàm phán đa phương, và Trung Quốc phải đàm phán với 10 nước ASEAN.   Theo các nguồn tin riêng của South China Morning Post , « Bắc Kinh đã gợi ý với Kuala Lumpur thành lập một cơ chế tham khảo song phương » để hai bên thảo luận « riêng với nhau » những tranh chấp chủ quyền biển đảo. Nhưng Ngoại trưởng Malaysia bác bỏ ý kiến này. Ông giải thích : Đó là chiến thuật của Bắc Kinh đàm phán riêng với từng nước nhỏ ở Đông Nam Á theo kiểu lấy thịt đè người để rồi khi họp chung lại, ASEAN bị phân hóa lập trường, không thảo luận chung được, cuối cùng chỉ thụ động thông qua theo ý Trung Quốc.   Bắc Kinh muốn áp dụng chiến thuật « chia để trị » với Kuala Lumpur nhằm vô hiệu hóa Malaysia, như đã thành công trong việc trói tay Philippines của tổng thống Duterte trong hồ sơ Biển Đông. Philippines bỏ qua một bên chiến thắng trên mặt luật pháp quốc tế, đánh đổi chủ quyền quốc gia để được tài trợ xây dựng hạ tầng cơ sở, South China Morning Post nhắc lại.   Tuy nhiên, Trung Quốc đụng phải lập trường cứng rắn của Kuala Lumpur từ khi thay đổi đa số cầm quyền.   Mời bạn đọc tiếp : http://vi.rfi.fr/chau-a/20190519-bien-dong-malaysia-chong-chien-thuat-chia-re-dong-nam-a-bac-kinh

Sinh suất tại Hoa Kỳ cứ giảm dần   Với 327 triệu dân, Hoa Kỳ đứng thứ ba trên thế giới về dân số, chỉ sau Trung Quốc và Ấn Độ. Tuy nhiên, chưa bao giờ số trẻ em chào đời lại thấp như hiện nay. Sinh suất giảm 2% trong năm 2018 so với một năm trước. Hiẹn tượng này kéo dài từ bốn năm qua, buộc các nhà kinh tế và dân số phải xem xét lại dự báo.   Từ New York, thông tín viên Grégorie Pourtier tường thuật :   Tính trung bình, tỉ lệ thay thế dân số trong một nước là 2,1 trẻ con cho một phụ nữ. Nhưng ở Mỹ, tỉ lệ này quá thấp, chỉ có 1,7%. Nói cách khác, đó là tỉ lệ thụ thai thấp nhất thế giới.   Sinh suất giảm gần như ở mọi gốc gác và hạng tuổi, từ 35 đến 44, trừ phụ nữ ở Hawai và gốc các đảo nam Thái Bình Dương.   Theo nhiều chuyên gia, căn nguyên nguồn cội là do khủng hoảng kinh tế. Cách nay 10 năm thì có thể chấp nhận lối giải thích này, nhưng cũng có lý do nữa là rất khó lập gia đình khi mới bước vào đời. Các phương pháp ngừa thai hiệu quả cũng là một hệ quả. Từ năm 2007, phụ nữ trẻ ở độ tuổi 20 cũng sinh nở ít đi khoảng 4% mỗi năm.   Một giả thiết nữa là hiện tượng chương trình trực tuyến trên màn ảnh nhỏ. Các cặp nam nữ do dán mắt vào xem cho đến lúc mệt lả ngủ thiếp đi, bởi lẽ các chương trình trực tuyến không có những đoạn quảng cáo giúp cho người xem có chút thời giờ xả hơi để có thể xoay qua âu yếm, làm tình.   Sinh suất giảm còn gắn liền với tuổi thọ của người Mỹ : 78 tuổi, tức thấp hơn người Âu châu 4 năm. Nguyên nhân là nạn lạm dụng thuốc chống đau, thuốc an thần có hoạt chất là ma túy khiến hàng chục ngàn người chết vì quá liều lượng mỗi năm.   http://vi.rfi.fr/quoc-te/20190519-sinh-suat-tai-hoa-ky-cu-giam-dan

Bóng đá nữ : Vài nét về lịch sử phát triển   Chỉ còn hai tuần nữa vòng chung kết Cúp bóng đá nữ thế giới sẽ diễn ra tại Pháp. Với quy mô 24 đội đại diện cho năm châu lục của thế giới, ngày hội bóng đá của các cầu thủ nữ dự kiến sẽ thu hút hơn 1 tỉ khán giả hâm mộ trên khắp hành tinh. Đây đã là một bước tiến lớn của bóng đá nữ, tuy không thể so sánh với World Cup của các cầu thủ nam.   Chương trình thể thao hôm nay xin được cùng với chuyên gia bóng đá Trần Văn Mui giới thiệu với thính giả đôi nét đặc điểm của môn bóng đá nữ.   Bên cạnh một núi tiền mà bóng đá nam thu về, thì thu nhập của làng bóng nữ chẳng đáng để so sánh, dù gần đây sân chơi của các nữ cầu thủ cũng đã phát triển rất nhanh. Nhiều nơi đã có giải vô địch quốc gia riêng, nhưng đa số vẫn dừng lại ở quy chế bán chuyên nghiệp. Trên thị trường chuyển nhượng thế giới thì các nam cầu thủ áp đảo hoàn toàn với doanh số hàng tỉ đô la, so với vài trăm nghìn của các nữ cầu thủ. Sự quan tâm của truyền thông với các cô gái "quần đùi áo số" cũng chỉ là thoảng qua.   Giải Cúp thế giới tại Pháp khai mạc vào ngày 07/06/2019 mới là kỳ World Cup lần thứ 8 của các các cầu thủ nữ. Tuy nhiên có một điều ít được nói đến, là môn bóng đá nữ đã có một bề dày lịch sử phát triển không kém gì bóng đá nam, tuy thăng trầm hơn nhiều.   Trước hết về lịch sử phát triển bóng đá nữ, chuyên gia Trần văn Mui cho biết : http://vi.rfi.fr/the-thao/20190519-bong-da-nu-vai-net-ve-lich-su-phat-trien

https://www.youtube.com/watch?v=RyFUmYCLp1w

« Beanpole » : Vết thương khó lành của chiến tranh Trong số các bộ phim được giới thiệu tại Cannes trong hạng mục « Nhãn quan độc đáo » (Un certain regard), có một tác phẩm đặc biệt gây xúc động cho khán giả đó là « Beanpole », tựa tiếng Pháp là « La Grande Fille » (Cô gái cao lớn), của đạo diễn trẻ người Nga Kantemir Balagov, năm nay chỉ mới 27 tuổi. Đây là lần đầu tiên Balagov tranh giải Nhãn quan độc đáo, sau khi đã là một trong những giám khảo của hạng mục này. MỜI BẠN ĐỌC TIẾP: http://m.vi.rfi.fr/van-hoa/20190519-beanpole-vet-thuong-kho-lanh-cua-chien-tranh

Quý vị có thể nghe lại toàn bộ chương trình phát thanh RFI Tiếng Việt trên Youtube qua địa chỉ: https://youtu.be/EfcSiATCNqo